Sai lầm ‘chết người’ của các startup trẻ và nhiều doanh nghiệp lớn
Hầu hết các nhóm khởi nghiệp chỉ tập trung vào hình thành doanh nghiệp, kêu gọi vốn đầu tư nhưng lại ‘thờ ơ’ với việc đăng ký quyền bảo vệ sở hữu trí tuệ. Đây là sai lầm không chỉ của các nhà khởi nghiệp trẻ mà ngay cả một số doanh nghiệp lớn cũng mắc phải.
Ông Phan Ngân Sơn, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ, đã chia sẻ thông tin trên tại hội thảo chuyên đề về sở hữu trí tuệ trong khởi nghiệp sáng tạo, do Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ với phối với các đơn vị liên quan tổ chức ngày 19/12/2018, tại Hà Nội. Hội thảo nằm trong khuôn khổ Chương trình phát triển tài sản trí tuệ giai đoạn 2016-2020.
Theo ông Phan Ngân Sơn, tầm quan trọng của SHTT đối với các dự án khởi nghiệp sáng tạo là rõ ràng. Chỉ một vài thập kỷ trước, phần lớn tài sản của các doanh nghiệp của Mỹ là hữu hình.
Các tài sản vô hình như sở hữu trí tuệ chiếm khoảng 20% tài sản doanh nghiệp. Tuy nhiên, đến năm 2005, tỷ lệ tài sản vô hình và hữu hình của doanh nghiệp về cơ bản đã bị đảo ngược; giá trị thị trường của S&P 500 (chỉ số chứng khoán dựa trên vốn hóa thị trường của 500 công ty giao dịch) là khoảng 80% tài sản vô hình và đến năm 2015, con số này là 87%.
Ở Việt Nam, hoạt động khởi nghiệp sáng tạo đang phát triển ngày một mạnh mẽ. Tuy nhiên, có một thực trạng chung đó là các nhóm khởi nghiệp chỉ tập trung vào hình thành doanh nghiệp, kêu gọi vốn đầu tư mà chưa nghĩ đến việc đăng ký quyền bảo vệ sở hữu trí tuệ hoặc ngại đăng ký vì nhiều lý do.
“Đôi khi điều này xuất phát từ sự thiếu hiểu biết về kiến thức bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ của các doanh nghiệp, vì vậy các doanh nghiệp này thường không nắm được tầm quan trọng của quyền sở hữu trí tuệ và vẫn còn “thờ ơ” với việc đăng ký sở hữu trí tuệ.
Do đó, việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho xã hội về sở hữu trí tuệ, đổi mới sáng tạo là hết sức quan trọng, đặc biệt là việc tuyên truyền sâu rộng về vai trò và sự gắn kết giữa đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ trong cộng đồng sinh viên và doanh nghiệp khởi nghiệp”, ông Sơn nhấn mạnh.
Thực tế cũng cho thấy, chỉ có một số ít trường Đại học có quan tâm về sở hữu trí tuệ đã đưa một số môn về sở hữu trí tuệ, một số chủ đề về sở hữu trí tuệ vào trong quá trình đào tạo. Nhưng để nhận thức rõ ràng, chính xác và hiểu sâu về quyền sở hữu trí tuệ, có thể khai thác và ứng dụng được những quyền đó, xa hơn nữa là có ý thức sáng tạo ra các tài sản trí tuệ và tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ của người khác lại chưa được đầu tư đúng mức.
Nếu vướng phải các tranh chấp về SHTT khi ý tưởng kinh doanh đã lớn mạnh và đã có thành quả thì sẽ có thể gây tổn thất rất lớn cho những người khởi nghiệp. Thậm chí ý tưởng kinh doanh có thể bị phá sản hoàn toàn, đây gọi là những thất bại không đáng có mà những người khởi nghiệp hoàn toàn có thể tránh khỏi nếu chuẩn bị trước.
Đây là sai lầm không chỉ các nhà khởi nghiệp trẻ mắc phải mà ngay cả một số doanh nghiệp lớn trong rất nhiều lĩnh vực cũng đã mắc phải trước đó. Vì vậy, doanh nghiệp trẻ cần đặc biệt lưu ý đến vấn đề pháp lý trong lĩnh vực SHTT để có thể yên tâm phát triển công ty và xây dựng thương hiệu lớn mạnh trên thị trường.
Bộ Khoa học và Công nghệ đã thực hiện một số dự án liên quan tới đào tạo chuyên sâu về SHTT, trong đó có dự án nâng cao nhận thức về đổi mới sáng tạo và SHTT trong cộng đồng sinh viên và doanh nghiệp khởi nghiệp. Các dự án này thành công thì vấn đề nhân lực SHTT sẽ đáp ứng được nhu cầu từ thực tế.
Liên Cơ – Khampha.vn