Liệu khởi nghiệp tinh gọn đã lỗi thời (phần 2)
Ngày nay, ký ức về những nhà đầu tư “giản dị” và thị trường vốn eo hẹp đã là dĩ vãng, do đó cấu trúc vốn mạo hiểm cũng thay đổi hoàn toàn.
Sống cho hôm nay – Tiền mặt là thứ quan trọng nhất
Sự trỗi dậy của các gói đầu tư hạt giống có ý nghĩa là hàng vạn công ty mới chỉ đang ở giai đoạn khởi tạo sẽ gọi được vốn, với số tiền gần như gấp đôi số tiền gọi được trong Series A thời kỳ bong bóng Dot com.
Cùng với việc các thiết bị di động cung cấp 1 nền tảng với vài tỷ khán giả, startup ngày trước chỉ có thể nhắm tới 1 thị trường ngách nhỏ, ngày nay là toàn bộ dân cư Địa Cầu đều là khách hàng tiềm năng. Và các khách hàng này đang ở trong 1 cuộc chạy đua về tái cấu trúc chiến lược, kênh, và dịch vụ của các doanh nghiệp. Sự phân mảng này tạo thành 1 thị trường tiềm năng cho các startup công cụ và dịch vụ mới.
Toàn bộ điều này được chèo lái bởi các quỹ tư nhân, quỹ đầu tư quốc gia, và thậm chí quỹ mạo hiểm với lượng vốn lên đến hàng chục tỷ USD. Số vốn này làm cho lượng tiền được bỏ ra trong bong bóng Dot com đầu tiên trông thật nhỏ bé. Tất cả đều nhắm tới việc tìm kiếm Tesla, Uber, Airbnb, hoặc Alibaba tiếp theo.
Điều mà những nhà đầu tư hiện nay quan tâm là làm sao để biến startup của mình thành “Kỳ lân” (được định giá hơn 1 tỷ USD) thông qua tăng trưởng nhanh chóng – thường là lượng người dùng, doanh thu, độ tương tác, nhưng không bao giờ là lợi nhuận.
Khi định giá thị trường hiện nay đã vượt qua đỉnh điểm bong bóng Internet 2000 từ lâu, những nhà đầu tư mạo hiểm và nhà sáng lập trước đây phải đợi đến khi bán công ty hoặc lên sàn mới thu lại được vốn, đến nay không còn phải chờ đợi nữa. Họ giờ đây có thể bán 1 phần đầu tư của mình khi công ty gọi vốn vòng sau. Và nếu công ty lên sàn, định giá trung bình ít nhất sẽ bằng 10 lần so với đợt bong bóng trước.
Với sự thật vốn tìm đến những nơi tiềm năng nhất, và hàng trăm triệu USD được đổ vào một vài startup, hầu hết các quỹ hiện giờ đều chế giễu ý tưởng Tinh gọn. Thay vì “lợi thế người đi đầu” của bong bóng trước đó, lý thuyết của ngày hôm nay là “Đổ một lượng tiền khổng lồ để thống lĩnh toàn bộ thị trường”. Và Khởi nghiệp Tinh gọn có vẻ như đã lỗi thời, một khái niệm kỳ lạ của kỷ nguyên đã qua.
Điều này lý giải tại sao những nhà đầu tư sẵn sàng đặt cược vào 1 ai đó với hồ sơ đẹp như Katzenberg và có 1 tầm nhìn đột phá toàn bộ ngành công nghiệp.
Ngắn gọn thì, Tinh gọn là câu trả lời cho 1 vấn đề cụ thể trong 1 khoảng thời gian cụ thể, khi mà hầu hết doanh nhân vẫn phải đối mặt với một đợt thuỷ triều xuống của dòng tiền trên thị trường.
Nó là câu trả lời cho sự khan hiếm về vốn, và khi ràng buộc đó được nới lỏng, những cách tiếp cận khác tỏ ra ưu việt hơn. Với đủ tiền trong tài khoản ngân hàng, Katzenberg có thể chi trả cho việc sáng tạo nội dung, ký những hợp đồng phân phối nội dung, và chờ xem khách hàng có thích hay không. Nếu không, ông ta vẫn có thể thay đổi chiến lược. Còn nếu đúng, kết quả sẽ cực kỳ ngọt ngào.
Một điều nữa…
Những startup được đầu tư nhiều thường có nhiều tiền cho hoạt động R&D (nghiên cứu và phát triển) hơn với những công ty mà họ đang cạnh tranh.
Việc cạnh tranh của các công ty hết sức khó khăn, khi phải vừa tái cơ cấu những kênh phân phối đã cũ, mô hình định giá, và chuỗi cung ứng. Và những cơ quan chính phủ cũng cảm thấy phiền phức bởi những đối thủ không bị giới hạn bởi hệ thống xưa cũ, điều lệ và lịch sử. Cả công ty và cơ quan chính phủ đều gặp khó khăn trong việc làm sao để tạo ra những đổi mới nhanh chóng.
Mỉa mai thay, với những đối tượng mới này thì mô hình thế hệ mới của Tinh gọn – hệ thống Đường ống Đổi mới – lại phù hợp hơn bao giờ hết.
Surphi10 (theo Steveblank)