Mỗi năm có hàng tỷ ống hút nhựa được thải ra môi trường, các đại dương ngập trong rác thải nhựa. Theo thống kê, ở châu Âu mỗi năm thải ra 25,3 tỷ ống hút nhựa, ở Mỹ con số đó là 500 triệu một ngày. Các nhà hoạt động môi trường và nhiều công ty đang tìm cách thay thế ống hút nhựa bằng các lựa chọn thay thế thân thiện với môi trường. Strawlific là một trong nhiều công ty khởi nghiệp tại Việt Nam đã đưa ra giải pháp ống hút bằng cỏ thân thiện với môi trường.

Cỏ được trồng ở vùng đất ngập nước nhiệt đới của Việt Nam, được nông dân địa phương lựa chọn cẩn thận, và cắt, làm sạch, khử trùng và đóng gói trước khi đưa ra thị trường. Cỏ bàng và cỏ sậy là những loại cây tự nhiên được nông dân sử dụng từ lâu và phát triển cùng với các khu vực canh tác nông nghiệp. Dưới đây là cuộc phỏng vấn với David Simon, doanh nhân người Hungary, người từng làm việc cho Liên Hợp Quốc và hiện đang điều hành Strawlific với các đối tác kinh doanh của mình tại Thành phố Hồ Chí Minh trong việc biến cỏ bàng, cỏ sậy thành ống hút thân thiện với môi trường.

Điều gì khiến ông quyết định bắt đầu một liên doanh nhằm sản xuất ống hút cỏ thân thiện với môi trường?

Khoảnh khắc tôi nhìn thấy ống hút cỏ, tôi biết rằng đây sẽ trở thành sản phẩm hàng đầu trong danh mục của công ty. Sau khi nghiên cứu thị trường tỉ mỉ, chúng tôi chính thức ra mắt dự án này tại Sài Gòn. Đối với tôi, nó rõ ràng là một trong những giải pháp tốt nhất khi nói đến ống hút.

Chúng ta sử dụng khoảng 2 tỷ ổng hút hoặc thậm chí nhiều hơn mỗi ngày trên thế giới và con số này đang tăng lên. Thói quen sử dụng ống hút của con người rất có thể sẽ tiếp tục tăng cao. Bằng cách cung cấp cho mọi người một giải pháp thay thế bền vững, chúng tôi hy vọng sẽ giảm số lượng ống hút nhựa.

Ông có thể cho chúng tôi biết về quá trình sản xuất?

Vẻ đẹp của sản phẩm này đầu tiên phải kể đến là chúng rất thân thiện với môi trường so với các loại vật liệu khác được chọn thay thế cho nhựa. Nguyên liệu thô là một loại thực vật có tên là cỏ bàng và cỏ sậy, loại cỏ cao có nguồn gốc từ vùng đầm lầy khí hậu cận nhiệt đới.

Chúng được trồng và canh tác ở vùng lân cận TP.HCM, những nơi có đầm lầy lớn. Tại đây chúng tôi luôn có đủ nguồn cung, hàng ngàn gia đình nông dân đã trồng các loại cây này từ thời xa xưa, họ biết cách duy trì, trồng và thu hoạch chúng.

Phần thiết yếu của quy trình là cách loài cỏ này được làm sạch và sấy khô. Chúng tôi đã làm chủ quá trình này và tin rằng mình đã tạo ra những ống hút cỏ tự nhiên thân thiện với môi trường. Một điều quan trọng khác là công ty có thể duy trì chất lượng ngay cả khi nhu cầu ngày càng tăng.

Chúng tôi sử dụng lao động địa phương, tạo ra cơ hội việc làm cho người nông dân. Bằng cách tự động hóa ở mức tối thiểu trong thời điểm hiện tại, chúng tôi đã thiết lập tốc độ bền vững cần thiết cho môi trường làm việc hiện tại. Nhu cầu năng lượng của chúng tôi chủ yếu là nguồn tái tạo như năng lượng mặt trời và hạn chế sử dụng tối đa năng lượng hóa thạch.

Những lợi thế chính của những ống hút tự nhiên là gì?

Sản phẩm của chúng tôi có thời hạn sử dụng được bảo đảm từ 12-15 tháng, như vậy sẽ có thời gian sử dụng lâu và tái sử dụng trước khi chúng cần được xử lý. Ngay cả khi được xử lý, chúng hoàn toàn phân hủy sinh học và thậm chí có lợi cho môi trường vì thực vật làm giàu đất và phân hủy dễ dàng.

Phải thừa nhận rằng, ống hút tự nhiên có giá thành cao hơn ống hút nhựa, nhưng tôi cảm thấy thật mỉa mai khi chúng ta phàn nàn về việc phải chi hai xu cho một ống hút khi vẫn vui vẻ chi 5 đô la hoặc 10 đô la cho một loại đồ uống. Ngay cả giấy, PLA hoặc bất kỳ vật thay thế nào khác cho ống hút nhựa có thể tăng thêm chi phí sinh thái và môi trường trong tương lai. Ống hút giấy đang trở nên phổ biến đơn giản vì chúng đủ rẻ. Tuy nhiên, hương vị đồ uống có thể thay đổi khi chúng ta khi nhấm nháp qua ống hút giấy.

Những cân nhắc liên quan đến vệ sinh và độ bền là gì?

Tiêu chuẩn vệ sinh tuyệt vời là điều bắt buộc của công ty chúng tôi. Điều chính khiến chúng tôi khác biệt là các sản phẩm được khử trùng UV đặc biệt. Sau khi chọn lựa, sản phẩm được khử trùng lần thứ hai tại một cơ sở riêng biệt ở TP.HCM trước khi được đóng gói. Khử trùng đầu tiên là quá trình sấy khô, được thực hiện trong lò nung nóng. Bởi vì những sản phẩm này tiếp xúc trực tiếp với miệng của mọi người vì thế việc vệ sinh là phải tuyệt đối.

Ông nghĩ việc tạo ra sự khác biệt quan trọng như thế nào đối với các doanh nghiệp xanh như của công ty ông?

Phương châm của chúng tôi là “Thay đổi bắt đầu từ Bạn” và đó cũng chính là câu trả lời cho câu hỏi. Sự thay đổi mô hình thực tế luôn bắt đầu ở quy mô nhỏ và đi lên từ đó nhờ sự kiên trì và quyết tâm. Đồng hồ về biến đổi khí hậu và hủy hoại môi trường đang quay nhanh hơn bao giờ hết. Chúng ta cần làm chậm lại tốc độ của chủ nghĩa tiêu dùng tràn lan hiện nay và nắm lấy các giải pháp bền vững.

Ông nghĩ hầu hết người dân ở các nước ô nhiễm nhựa nhiều nhất như các quốc gia Đông Nam Á, chẳng hạn như Việt Nam nhận thức như thế nào về ô nhiễm môi trường?

Mọi người đang ngày càng nâng cao nhận thức về ô nhiễm môi trường, đó là điều rất đáng khích lệ. Một người bạn của tôi, người đã từng là giám đốc kinh doanh trong ngành nhựa có thể liệt kê ra một danh sách dài các dữ liệu và tài liệu tham khảo về những điều chúng ta chưa biết về nhựa.

Trước hết, chúng ta phải phân biệt được các mặt hàng nhựa sử dụng một lần và nhiều lần sử dụng. Ví dụ, ống hút của chúng tôi cung cấp một sự thay thế cho các mặt hàng nhựa sử dụng một lần. Tuy nhiên, nhựa sử dụng một lần chỉ là một phần nhỏ hơn của ngành nhựa. Nhựa đa dụng và nhựa sử dụng lâu dài theo nhiều cách là giải pháp tốt nhất mà chúng ta có.

Hàn Mai