Hệ thống Deep Signature hoạt động dựa trên một thuật toán blockchain cho phép nhà sản xuất sử dụng ví blockchain mã hóa mã ID sản phẩm, đồng thời cung cấp phần mềm dành cho người tiêu dùng để xác nhận mã ID, chứng minh nguồn gốc chính hãng của sản phẩm. Điều này giúp bảo vệ thương hiệu doanh nghiệp, bảo vệ người tiêu dùng, chống lưu hành hàng nhái, hàng giả trên thị trường.

Giải pháp Deep Signature hay còn gọi là công nghệ chuỗi khối (blockchain) do PGS. TS. Nguyễn Đình Quân (Trường ĐH Bách Khoa, ĐH Quốc gia TP.HCM) cùng các cộng sự nghiên cứu thành công, hiện đang tham gia dự thi I-Star 2022 (Giải thưởng Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM) do Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức. Giới thiệu chi tiết Deep Signature tại đây.

Theo PGS. TS. Nguyễn Đình Quân, hiện nay, nạn làm hàng giả, hàng nhái không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của các doanh nghiệp, mà còn làm tổn hại sức khỏe và tài sản của hàng triệu người tiêu dùng. Hàng giả không chỉ mạo danh các sản phẩm xa xỉ, đắt tiền mà cả những mặt hàng thiết yếu như dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm, nước uống, phần mềm máy tính, thời trang, hàng điện tử,…

Các giải pháp chống hàng giả phổ biến hiện nay hướng đến việc xác thực nguồn gốc của sản phẩm, có thể phân loại làm 3 nhóm giải pháp gồm truy xuất thông tin nguồn gốc sản xuất, logistic, phân phối; định danh có thể xác thực; xác thực điện tử. Tuy nhiên, các công nghệ này đều có nhược điểm là tốn kém, đòi hỏi phải có nhà cung cấp dịch vụ chuyên biệt cao, quy mô ứng dụng thường bị giới hạn, quá trình đăng ký phức tạp, và phải duy trì một cơ sở dữ liệu tập trung vốn có thể bị can thiệp và thay đổi (bị hack).

Để khắc phục nhược điểm trên, PGS. TS. Nguyễn Đình Quân và công sự đã nghiên cứu công nghệ chống hàng giả bằng blockchain (Deep Signature). Sản phẩm đã được nhóm đăng ký độc quyền sáng chế tại Hoa Kỳ vào tháng 10/2021.

Theo đó, Deep Signature có thể sử dụng một blockchain cơ bản bất kỳ để tạo ra các giao dịch mã hóa ghi lên dữ liệu của mạng lưới blockchain. Hệ thống Deep Signature cho phép nhà sản xuất sử dụng ví blockchain của mình chủ động tạo ra những mã ID sản phẩm (số seri hoặc mã số bất kỳ duy nhất đại diện cho 1 sản phẩm) mà từ đó người tiêu dùng có thể xác minh mã ID này có đúng là do nhà sản xuất phát hành không hay là một sản phẩm giả. Với Deep Signature, việc làm hàng giả số lượng lớn trở nên bất khả thi. Chỉ khi mã sản phẩm được xác thực là khớp với địa chỉ ví blockchain của nhà sản xuất thông qua kết quả tính toán hàm băm (hash) đã ghi lại lên blockchain, mã sản phẩm mới đích thực là đúng do nhà sản xuất phát hành.

Deep Signature là một sản phẩm công nghệ của người Việt, hệ thống bao gồm máy chủ backend (xử lý dữ liệu cũng như thực hiện các lệnh mã hóa) và 2 phần mềm frontend trên điện thoại cầm tay (với 2 phiên bản dành cho hệ điều hành Android và iOS). Hệ thống này liên kết với một mạng blockchain phi tập trung cao để đảm bảo tính bảo mật và an toàn. Theo nguyên tắc vận hành, máy chủ backend thực thi xử lý dữ liệu nhận được từ hai phần mềm di động frontend (app).

Thứ nhất là app dành cho nhà sản xuất (Producer App): giúp nhà sản xuất mã hóa hàng loạt các mã ID sản phẩm bằng ví blockchain của mình. Mỗi mã ID sẽ đại diện cho một món hàng được bán, bảo mật trong bao bì đựng mà chỉ có người tiêu dùng đầu tiên sở hữu món hàng lấy ra được để xác thực khi mở hàng.

Thứ hai là app dành cho người tiêu dùng (Consumer App): giúp người tiêu dùng xác nhận mã ID của sản phẩm là đúng do nhà sản xuất kích hoạt mã hóa, và mã đó chỉ có hiệu quả xác nhận một lần duy nhất khi sản phẩm được kiểm tra lần đầu. Nếu mã ID là không đúng là do nhà sản xuất đã kích hoạt mã hóa, món hàng chắc chắn là hàng giả. Nếu mã ID đúng nhưng đã được xác thực trước đó rồi, thì món hàng này hoặc đã bị can thiệp, đã qua sử dụng, hoặc là hàng giả copy lại mã ID của hàng thật.

Các kết quả mã hóa và xác nhận dữ liệu đều được máy chủ backend xử lý và ghi lại trên blockchain. Do vậy, dữ liệu không thể bị thay đổi và can thiệp, đảm bảo tính an toàn tuyệt đối và có tính ứng dụng không biên giới khi sử dụng các blockchain phi tập trung.

PGS.TS Nguyễn Đình Quân cho biết, ưu điểm của Deep Signature là tính an ninh tuyệt đối. Cơ sở dữ liệu dạng chuỗi khối này được xem như không thể bị hack, không thể bị thay đổi, đảm bảo tính an ninh tuyệt đối cho các mã ID sản phẩm đã được mã hóa và lưu trữ. Trong khi đó, những giải pháp tương tự hiện nay đều sử dụng cơ sở dữ liệu tập trung truy cập trên một hoặc vài máy chủ, tiềm ẩn rủi ro về việc bị can thiệp, đồng thời tốn chi phí sao lưu, bảo trì hệ thống, hạn chế về truy cập, hạn chế về quy mô áp dụng,… Bên cạnh đó, Deep Signature có khả năng ứng dụng rộng khắp mà không cần quy trình đăng ký phức tạp vì bản thân dữ liệu trên blockchain luôn có tính duy nhất, không trùng lặp, không thay đổi. Ngoài ra, Deep Signature sử dụng cơ chế “xác thực một lần” loại bỏ khả năng mã ID sản phẩm thực bị copy và in lại trên các sản phẩm giả; không giới hạn phải có blockchain riêng (thuật toán của Deep Signature có thể ứng dụng cho bất kỳ blockchain nào).

Hiện nay, Deep Signature có thể ứng dụng để giải quyết vấn đề hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng cho doanh nghiệp trong các lĩnh vực thương mại, phân phối, công nghiệp sản xuất, y tế, mỹ phẩm, thực phẩm, dược phẩm. Đồng thời mở rộng ra các ứng dụng khác như truy xuất nguồn gốc sản phẩm, chữ ký điện tử, tem bảo hành, bằng cấp chứng thực trên blockchain, các loại vé máy bay, bảo hiểm…

Giải thưởng Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp TP.HCM (I-Star) là giải thưởng thường niên do UBND TP.HCM chủ trì, Sở Khoa học và Công nghệ là đơn vị triển khai. Đây là hoạt động nhằm góp phần tạo dựng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Đối tượng tham gia giải thưởng gồm 4 nhóm là doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (đối tượng 1), giải pháp đổi mới sáng tạo (đối tượng 2), tác phẩm truyền thông (đối tượng 2) và các tổ chức, cá nhân hỗ trợ (đối tượng 4). Mỗi nhóm sẽ có 3 giải thưởng đồng hạng, mỗi giải trị giá 50 triệu đồng.

Qua 4 năm tổ chức (2018 – 2021), I-Star đã có hơn 1.000 hồ sơ của 4 nhóm đối tượng tham gia, trong đó 43 hồ sơ đã được trao giải. Năm 2022, ban tổ chức sẽ nhận hồ sơ tham dự giải thưởng đến hết ngày 31/8. Lễ công bố kết quả và trao giải thưởng sẽ được tổ chức trong tháng 10/2022.

Thông tin liên hệ: Ban tổ chức Giải thưởng Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh

Địa chỉ: 244 Điện Biên Phủ, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Điện thoại: 028.39320122 (ông Đào Tuấn Anh) – 0907.176.313 (bà Đặng Thị Luận)

Email: giaithuong@doimoisangtao.vn

Website: www.doimoisangtao.vn/giaithuong2022

Lam Vân (CESTI)