Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu thủy sản hàng đầu thế giới, tuy nhiên mức độ ứng dụng công nghệ trong sản xuất còn rất ít. Và thực tế là người nuôi thủy sản gặp rất nhiều khó khăn do dịch bệnh thường xuyên, giá cả bấp bênh cũng như thiếu sự hỗ trợ kỹ thuật.
ứ
Không chỉ thế, họ còn phải đối mặt với vấn đề đầu ra: cá bị trả về, tôm bị kiểm 100% kháng sinh, cá tra bị bôi nhọ v.v… Tất cả những điều trên cho thấy, người chăn nuôi thiếu sự minh bạch trong sản xuất.

Từ thực tế trên, KS. Trần Duy Phong (công ty Tép Bạc) dưới sự tài trợ của công ty Bayer Việt Nam đã tiến hành  xây dụng một giải pháp để chuẩn hóa quá trình nuôi, giám sát liên tục và là công cụ để người chăn nuôi chứng minh sản phẩm tốt cho người tiêu dùng. Đó là giải pháp Famext – giám sát và quản lý trại nuôi trồng thủy sản từ xa.

Hệ thống thông qua ứng dụng kết hợp với thiết bị đặt tại mỗi ao nuôi gửi các chỉ tiêu môi trường nước liên tục về server. Với dữ liệu này và các số liệu nhật ký ao nuôi, hệ thống sẽ đưa ra những cảnh báo và gợi ý hướng xử lý phù hợp.

Hiện tại, các trại nuôi đo môi trường mỗi ngày 2 lần bằng các testkit hoặc máy đo bằng pin, số liệu đo được ghi nhận một cách thủ công thông qua việc ghi chép nhật ký hàng ngày. Việc quản lý này vừa tốn nguồn nhân lực, lại thiếu chính xác và không liên tục nên rủi ro lớn, khó quản lý từ xa cho các trang trại lớn. Đồng thời không có số liệu để truy xuất thống kê sau này.

Với giải pháp Famext đã giúp hoàn thiện quy trình quản lý trại nuôi tôm, cá và thay đổi mô hình chuỗi cung ứng hiện tại đang là vấn đề lớn của ngành nông nghiệp Việt Nam. Một giải pháp triển khai rất đơn giản nhưng là một cuộc cách mạng thực sự trong ngành thủy sản vừa giúp trang trại nuôi giảm rủi ro, giảm chi phí, có được đầu ra, vừa giúp cơ quan nhà nước giảm gánh nặng quản lý quy hoạch, hỗ trợ. Người tiêu dùng có được sản phẩm có nguồn gốc rất chi tiết.

Ứng dụng có hệ thống chẩn đoán đưa ra các dự báo và gợi ý kỹ thuật từ dữ liệu lớn, đồng thời hệ thống còn đưa các cảnh báo dịch bệnh sớm theo khu vực từ một vài ao nuôi phát bệnh.

Cũng theo KS. Trần Duy Phong, Farmext là ứng dụng quản lý tất cả trong một cho trại nuôi tôm cá từ nhỏ lẻ đến doanh nghiệp lớn, ứng dụng cloud vì vậy người dùng có thể sử dụng ở bất kỳ đâu. Farm có thể hoạt động tốt trên nền tảng webapp, iOS, Android.

Về quản lý, giải pháp giúp ghi nhật ký ao nuôi, quản lý tồn kho, quản lý thu chi, lịch làm việc, lưu lịch sử, phân tích số liệu…

Về theo dõi môi trường ao nuôi, thiết bị giúp theo dõi môi trường nước liên tục cập nhật dữ liệu qua ứng dụng điện thoại và vẽ biểu đồ phân tích. Khi chỉ số vượt giới hạn, máy sẽ lập tức gọi điện cảnh báo.

Về kỹ thuật, Farmext có hệ thống cảnh báo và gợi ý tự động các vấn đề liên quan đến kỹ thuật nuôi tôm cá. Ngoài tự động, Farmext còn kết nối tới các chuyên gia trong ngành  theo dõi các ao nuôi và hỗ trợ các ao nuôi đó suốt vụ nuôi.

Farmext giúp người nuôi ghi nhật ký ao nuôi dễ dàng hơn, phân tích thống kê đầy đủ liên tục xuyên suốt quá trình nuôi. Kết hợp với bộ theo dõi môi trường liên tục và cảnh báo sự cố giúp giảm rủi ro thiệt hại cho ao nuôi.

Với doanh nghiệp có những trang trại lớn, Farmext còn giúp quản lý các trại nuôi từ xa thay thế cách ghi nhật ký và báo cáo rất tốn công.

Hơn một năm qua, ứng dụng và thiết bị đã được thử nghiệm tại các trại nuôi ở Cà Mau, Cần Giờ, Đồng Nai và thu được kết quả rất khả quan.

Dự kiến đầu năm 2018, nhóm sẽ đưa sản phẩm chính thức tới người dân. Định hướng tiếp theo là tiếp tục phát triển bộ sản phẩm đo môi trường thêm nhiều chỉ số hơn, liên kết với các siêu thị, doanh nghiệp chế biến  xây dụng tiêu chuẩn truy xuất để hỗ trợ đầu ra cho người nuôi. Phát triển bộ điều khiển tự động bật/tắt giúp giảm chi phí điện và nhân công.

Giải pháp đã đạt giải khuyến khích tại cuộc thi IOT Startup 2017 do Khu công nghệ cao TP.HCM tổ chức vào tháng 10 vừa qua.

Tuyết Mai – Khoa học phổ thông