Từ sinh viên bị đuổi học thành tỷ phú nhờ xây dựng đế chế game
Sau khi hai gã khổng lồ thuộc lĩnh vực di động Trung Quốc công khai xung đột vào đêm giao thừa, cổ phiếu của một công ty thuộc lĩnh vực game ít tên tuổi đã tăng trưởng lịch sử, tạo ra một tỷ phú mới là Huang Yimeng. Tỷ phú 38 tuổi này từng bị nhà trường đuổi học khi theo đuổi mục tiêu kinh doanh đầu tiên trong sự nghiệp.
Huang Yimeng, founder của XD Inc.
Cổ phiếu của công ty phân phối game độc lập XD Inc. đã tăng 24% vào ngày giao dịch đầu tiên của năm 2021, sau khi Huawei Technologies Co. tạm thời xóa tất cả trò chơi của Tencent Holdings Ltd. khỏi cửa hàng ứng dụng trong một tranh chấp về phân chia doanh thu.
Các nhà đầu tư đổ xô tìm đến cổ phiếu của hãng game này trước dấu hiệu rạn nứt giữa hai ông lớn trong ngành của Trung Quốc. XD Inc. nhận được hậu thuẫn từ tập đoàn ByteDance Ltd – công ty mẹ của TikTok. Công ty đã phát triển TapTap – một ứng dụng miễn phí dành cho các loại game trên điện thoại di động.
Sự việc hy hữu này đã làm dấy lên những phẫn nộ về khoản phí 50% mà nhiều cửa hàng ứng dụng như Huawei áp dụng lên các nhà phát triển game. Đồng thời, làm nổi bật thêm điểm thu hút chính của Tap Tap: do được hỗ trợ quảng cáo nên Tap Tap hoàn toàn miễn phí cho cả người chơi và nhà phát hành game.
Huang lấy cảm hứng từ cuộc chiến của công ty Epic Games chống lại các khoản phí nền tảng của Alphabet Inc thuộc Google và Apple Inc, và hy vọng sẽ dẫn đầu cuộc nổi loạn và thách thức hiện trạng của đấu trường game di động trị giá 30 tỷ USD của Trung Quốc. Dù đã có những bom tấn như Genshin Impact trên nền tảng của mình, XD vẫn đang nỗ lực thu hút nhiều nhà phát triển game khác. Đó là những người bị thất vọng vì sự kìm hãm trong quá trình phát triển và phân phối game của Tencent, cũng như các nhà cung cấp phần cứng với kho ứng dụng riêng mặc định trên mọi điện thoại của hãng như Huawei và Xiaomi Corp.
“Sẽ ngày càng có nhiều nhà sáng tạo bước ra và nói “không” với các kênh phân phối truyền thống vì họ không cần phải trả tiền để bán những nội dung hay”, đồng sáng lập kiêm CEO của XD cho biết trong một cuộc phỏng vấn. “Mối nguy hiểm đến từ các công ty sử dụng phần cứng để bẫy người dùng trong hệ sinh thái độc quyền của họ là điều mà chúng ta nên xem xét từ quan điểm chống độc quyền”.
Huang không chỉ nói xuông. Một trong những sản phẩm di động thành công nhất năm 2020, Pascal’s Wager, đã chọn Tap Tap làm đối tác phân phối Android độc quyền tại Trung Quốc. Trò chơi hành động nhập vai với chủ đề đen tối, được sáng tạo bởi đơn vị TipWorks của Giant Network Group Co., ra mắt cùng sự kiện iPhone Apple 11 vào năm 2019 và đã bán được hơn 105 triệu bản trên toàn cầu. Theo nhà sáng lập trò chơi Yang Yang, Tap Tap đã giúp làm nên một nửa doanh số này và phần còn lại đến từ iOS App Store và Google Play.
“Thời điểm thật hoàn hảo, trò chơi của chúng tôi giao với sự phát triển nhanh chóng của Tap Tap”, Yang nói. “Nếu ai đó muốn làm việc với bạn dù không kiếm được tiền, điều đó có nghĩa là họ thực sự quan tâm đến sản phẩm của bạn. Cách phát hành trò chơi của họ thật phá cách”.
Sự trỗi dậy của Tap Tap được hỗ trợ bởi phản ứng dữ dội đang ngày càng gia tăng của chính phủ và người tiêu dùng trên toàn cầu đối với hàng loạt gã khổng lồ di động đang kiểm soát nền kinh tế ứng dụng. Dù các nhà quản lý chưa nhắc đến những vấn đề liên quan đến nền tảng game, nhưng nguyên tắc phí 50% do các cửa hàng Android Trung Quốc đặt ra đã khiến mức phí 30% của Apple và Google trông như một món hời. Điều này đang làm dấy lên sự bất bình của các hãng game lớn và nhỏ.
Theo một nguồn thạo tin, trong nhiều tháng, Tencent đã cố tìm cách giành lại một phần doanh số lớn hơn tại cửa hàng của Huawei với các tựa game nổi tiếng như Honor of Kings, nhưng hai công ty đã không đạt được thỏa thuận. Vào ngày 31/12, Huawei xóa bỏ mọi đầu game của Tencent khỏi cửa hàng ứng dụng, và hồi phục chúng chỉ vài tiếng sau đó. Tencent cho biết vào ngày hôm sau rằng hai bên đã đạt được thỏa thuận, nhưng không cung cấp chi tiết.
Trong bối cảnh đó, người dùng Tap Tap tăng 52% trong nửa đầu năm ngoái. Cổ phiếu của XD đã tăng hơn 480% kể từ khi niêm yết tại Hong Kong vào cuối năm 2019, đẩy giá trị vốn hóa thị trường lên 3,8 tỷ USD và tổng giá trị của 35% cổ phần của Huang lên 1,3 tỷ USD.
Cửa hàng trò chơi Tap Tap của XD đã thu hút được 25 triệu người dùng hàng tháng.
Nhà sáng lập bị đuổi học
XD là một trong số ít những người chơi mới đang lên trong ngành công nghiệp game của Trung Quốc không bị phụ thuộc vào Tencent. XD cũng thu hút các đơn vị hậu thuẫn quyền lực như ByteDance – đối thủ của Tencent đứng sau Tiktok và Douyin, đang quan tâm đến lĩnh vực game – tham gia đầu tư chính trong đợt IPO của công ty.
Những công ty khởi nghiệp khác tại Thượng Hải như Lilith Games và nhà sáng lập Genshin miHoYo cũng là các nhà đầu tư của Tap Tap, dù Huang và những người đồng sáng lập vẫn duy trì lượng cổ phần kiểm soát và quyền biểu quyết. Điều này giúp cho Tap Tap trở thành một nền tảng trung lập, nơi các game thủ có thể tìm kiếm cả những game bom tấn của Tencent cũng như những tên tuổi độc lập.
Con đường phát triển của CEO Tap Tap không hề chắc chắn như con đường của công ty. Nỗ lực kinh doanh đầu tiên của Huang đã khiến anh bị đuổi khỏi trường đại học.
Là một cựu cầu thủ bóng rổ bán chuyên, dự án kinh doanh đầu tiên của anh là mạng lưới download P2P có tên VeryCD nhanh chóng tràn ngập các nội dung vi phạm bản quyền. Năm 2003, một đoạn băng sex lưu hành trên hệ thống đã gây ra làn sóng phẫn nộ trong khuôn viên trường học của Huang, dẫn đến việc anh bị đuổi học sau khi từ chối gỡ bỏ đoạn clip. Tại thời điểm đó, Huang tuyên bố với trường rằng các nền tảng trực tuyến không nên chịu trách nhiệm về việc kiểm soát nội dung.
“Tôi không hối hận về quyết định của mình”, anh nói. “Tôi may mắn vì đã sớm rời trường để có nhiều thời gian làm việc trên trang web của mình hơn”.
Huang gặt hái nhiều thành công hơn nữa trong việc tạo ra các trò chơi trên web, thu hút người hâm mộ mua vũ khí và vật phẩm tăng sức mạnh cho các chiến binh và phù thủy của họ. Khi việc sử dụng internet của Trung Quốc chuyển từ máy tính để bàn sang thiết bị di động, anh nhận ra rằng hoàn toàn không có một cộng đồng như Steam dành riêng cho những người chơi sử dụng điện thoại thông minh. Tap Tap ra đời vào năm 2016 và cho phép sử dụng miễn phí ngày từ thời gian đầu.
Steam cho điện thoại di động
Ngoài Trung Quốc, nhà sản xuất Epic Games của Fortnite đã tung ra cửa hàng trò chơi PC của mình vào năm 2018 để thách thức Steam. Theo đó, Epic Games đưa ra đề nghị 12% doanh thu với các nhà phát triển thay vì 30% như các nền tảng thông thường.
Chiến thuật của XD cũng tương tự như Epic: các trò chơi thu hút người dùng đến cửa hàng và cửa hàng cho phép trò chơi tiếp cận khách hàng dễ hơn. Tính đến thời điểm hiện tại, phần lớn doanh thu của Tap Tap vẫn đến từ việc bán các vật phẩm ảo trong các trò chơi mà họ phát triển hoặc phát hành. Doanh thu quảng cáo của Tap Tap chỉ chiếm chưa đến 1/5 doanh thu 205 triệu USD của XD trong 6 tháng đầu năm 2020. Huang hy vọng Tap Tap sẽ đóng góp tỷ trọng lớn hơn khi nền tảng tiếp tục tăng cường các suất quảng cáo.
“Đã đến lúc Huawei và các đồng nghiệp của họ phải thay đổi”, Chundi Zhang, chuyên gia phân tích về lĩnh vực game của Ampere Analyst, cho biết. “Nhưng nếu các ông lớn cắt giảm phí của họ thì sẽ đến lượt Tap Tap bị đe dọa. Đây là một trò chơi về kiểm tra và cân bằng”.
Theo NDH