Theo đánh giá từ Cơ quan thương mại và đầu tư của Chính phủ Australia về “Bức tranh khởi nghiệp sáng tạo ở Việt Nam”, Việt Nam đứng thứ 3 Đông Nam Á về số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp, trong đó, TP.HCM thu hút tới gần 50% startup của cả nước với số vốn hơn 300 triệu USD (gọi vốn từ nhà đầu tư) cho khoảng 23 thương vụ.

Trong đó có thể kể đến một số thương vụ nổi bật như: giải pháp thanh toán VNPay, công nghệ đặt phòng nghỉ Luxstay, mô hình uber xe tải Logivan… Kết quả trên do các chủ trương lớn của TP.HCM đã được cụ thể hóa nhằm thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp mà cụ thể là Sở khoa học và công nghệ TP.HCM đã hỗ trợ hạ tầng cơ sở vật chất cho hệ sinh thái và cộng đồng khởi nghiệp với việc kết nối trên 30 cơ sở ươm tạo doanh nghiệp trên địa bàn; phát triển mạng lưới với 200 chuyên gia tư vấn, cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thuộc nhiều chuyên ngành khác nhau nhằm tư vấn, huấn luyện hoàn thiện mô hình kinh doanh, định hướng thị trường cho sản phẩm, cung cấp vốn đầu tư cá nhân (đầu tư thiên thần)… cho các dự án có tiềm năng.

Qua triển khai, Sở khoa học và công nghệ đã hỗ trợ 1.777 dự án khởi nghiệp, trong đó phát triển ý tưởng khởi nghiệp cho 920 dự án; giúp hoàn thiện sản phẩm, mô hình kinh doanh cho 310 dự án; tư vấn tài chính cho 280 lượt dự án; kết nối thị trường trong và ngoài nước cho 550 lượt dự án… Cùng với đó, hỗ trợ startup về không gian làm việc, hoàn thiện sản phẩm và mô hình kinh doanh.

Sở khoa học và công nghệ triển khai Chương trình hỗ trợ đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp (SpeedUp), nhằm tăng cường nguồn lực cho cộng đồng khởi nghiệp (hỗ trợ tối đa 2 tỷ đồng/ dự án với sự lựa chọn “gắt gao” của các chuyên gia và hội đồng tư vấn từ các cuộc thi); đồng thời, kết nối các nguồn lực xã hội với sự tiếp sức của Nhà nước để thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn.

Sau 3 năm triển khai, Chương trình hỗ trợ đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp giai đoạn 2016 – 2020 (SpeedUp) của Sở khoa học và công nghệ TP.HCM đã hỗ trợ cho 50 startup với nguồn kinh phí hơn 33 tỷ đồng. 50 dự án được hỗ trợ sau khi được nghiệm thu đều thành lập doanh nghiệp, trong đó có 3 doanh nghiệp đang làm hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp khoa học và công nghệ và 1 doanh nghiệp đã được chứng nhận. Một dự án được nhà đầu tư mua lại với định giá tăng 1,5 lần và 6 dự án đã gọi được vốn cho giai đoạn tiếp theo. Chương trình SpeedUp còn giúp startup tăng mạnh doanh thu. Theo đó, có 5 startup tăng doanh thu từ 2 đến 10 lần; 5 startup được định giá tăng từ 2 đến 10 lần; 2 startup mở được chi nhánh tại nước ngoài, 1 giải pháp ký được hợp đồng cung cấp giải pháp cho Viettel. Ngoài ra, 2 dự án có doanh thu từ 300 – 400 triệu đồng/năm, một dự án cung cấp sản phẩm cho một số tỉnh thành khác…

Nhiều trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới cũng hình thành, thu hút nhiều quỹ đầu tư trong và ngoài nước “tiếp sức” cho các startup phát triển. Trong đó, lĩnh vực ươm tạo doanh nghiệp, có: Trung tâm ươm tạo Đại học bách khoa, Trung tâm hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, Trung tâm đổi mới sáng tạo SHTP Innovation Hub; Công viên phần mềm Quang Trung; Vietnam Silicon Valley Accelerator, Khu công nghệ phần mềm – Đại học quốc gia thành phố… Đây là những vườn ươm phát huy được ưu thế trong việc ươm tạo ra những “kỳ lân” (startup giá trị lớn) tương lai cho Việt Nam và khu vực.

Với Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo TP.HCM (SIHUB), ngoài hoạt động thường xuyên là hỗ trợ thành lập và hoạt động của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp khoa học công nghệ, SIHUB còn triển khai mô hình Innovation Lab, nhằm hỗ trợ các startup trong lĩnh vực cơ khí – tự động hóa nghiên cứu, phát triển hoàn thiện sản phẩm.

Ngoài ra, trên cơ sở định hướng phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, thành phố đã thành lập Ban điều hành 4 hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho 4 ngành công nghiệp trọng yếu của thành phố, gồm: ngành công nghệ thông tin và truyền thông (ICT); hệ sinh thái cơ khí tự động hóa; hệ sinh thái nhựa cao su hóa dược; và hệ sinh thái chế biến lương thực thực phẩm.

HẢI ĐĂNG