Khởi nghiệp ở lĩnh vực bị xem là không tử tế, nhưng Phùng Anh Tuấn vẫn quyết tâm đưa F88 trở thành doanh nghiệp đầu tiên chuyên nghiệp hóa mô hình cầm đồ tại Việt Nam và thay đổi quan niệm của xã hội về nghề cầm đồ.

Năm 2017, F88 được Quỹ Mekong Enterprise Fund III (MEF III – thuộc Mekong Capital) đầu tư vốn và ông chủ trẻ tự tin hướng đến con số 300 cửa hàng vào năm 2020. Trước khi thành lập F88, Anh Tuấn từng làm giám đốc một công ty an ninh mạng.

“Thời kỳ đầu còn nhiều khó khăn, đôi lúc anh em đã phải đi cầm đồ để theo đuổi đam mê rồi nhận thấy thị trường cầm đồ vô cùng tiềm năng cũng như còn nhiều cơ hội để phát triển công ty một cách chuyên nghiệp và khác biệt nếu biết kết hợp lợi thế công nghệ của mình vào hoạt động kinh doanh. Nhưng phải đến 5 năm sau tôi mới đủ ‘thiên thời, địa lợi, nhân hòa’ để thực hiện”, Tuấn kể.

Khó khăn đầu tiên với Anh Tuấn là phải vượt qua chính mình. “Tâm lý ‘sợ’ bạn bè cười chê khi đang từ một người làm về an ninh thông tin nhảy sang cầm đồ – một nghề không nhận được thiện cảm của xã hội, thậm chí còn bị cho là gắn liền với những hành vi kiểu… xã hội đen như cho vay nặng lãi, bắt chẹt khách hàng, chiếm dụng tài sản…. đã khiến tôi mất ngủ vài đêm”, Tuấn cười nói.

Tuy nhiên, quan điểm “hãy bắt đầu từ những cái chưa ai làm, hoặc làm những cái nhiều người làm rồi nhưng theo cách hoàn toàn mới để tạo sự đột phá trong kinh doanh” đã cho Tuấn động lực để thực hiện ý tưởng mới: thay đổi định kiến xã hội về dịch vụ cầm đồ, tạo ra một dịch vụ thân thiện, chuyên nghiệp giúp khách hàng không phải sử dụng dịch vụ bất hợp pháp.

Với lợi thế là dân công nghệ, để tạo sự chuyên nghiệp và khác biệt cho F88, Tuấn đã ứng dụng công nghệ vào kinh doanh cũng như quản trị. “Hệ thống của chúng tôi cũng không khác gì Core Banking thu nhỏ với các hoạt động chuyển tiền, rút tiền, giải ngân, phê duyệt từ nhiều cấp quản lý cho đến nhân viên. Ngồi tại bất cứ đâu chúng tôi cũng có thể theo dõi toàn bộ hoạt động của các cửa hàng theo thời gian thực”, Tuấn cho biết.

Lợi thế lớn nhất của Tuấn khi bước vào kinh doanh cầm đồ là đội ngũ. Đồng sáng lập với anh là người có kinh nghiệm 15 năm trong ngành cầm đồ, hiện phụ trách toàn bộ khối kinh doanh của F88. Ban cố vấn của F88 còn có Alan Barron – cựu CEO của Tập đoàn First Cash sở hữu 2.000 cửa hàng cầm đồ tại Mỹ. Tuy nhiên, F88 vẫn gặp không ít khó khăn trong việc phát triển nguồn nhân lực vì đa số nhân sự chưa hiểu rõ về ngành cầm đồ, chưa biết cách định giá tài sản. Đây cũng là khâu rủi ro cao nhất của ngành này.

Tuấn giải thích: “Nếu khâu định giá làm không chuẩn, chỉ cần cho vay cao hơn một chút sẽ dẫn tới thua lỗ khi thanh lý tài sản, còn nếu định giá thấp hơn một chút thì khách sẽ không tới nữa. Chưa kể nghiệp vụ yếu, cầm phải tài sản không rõ nguồn gốc sẽ gây hậu quả khó lường. Vì vậy, muốn nhân rộng nhanh mô hình, chúng tôi phải giải được bài toán về nhân sự thẩm định, trong khi tại Việt Nam hiện chưa có nơi đào tạo nhân viên thẩm định giá một cách bài bản”.

Thực tế, F88 đã có lần “dính” một vụ cầm xe ăn cắp và thay vì làm theo cách nhiều cửa hàng cầm đồ đang làm là mang tài sản đó đến nơi khác bán để thu hồi vốn thì F88 chủ động báo công an điều tra. “Nếu thu hồi được khoản tiền đã cho vay thì tốt, còn không đành chịu mất. Tuy nhiên, cái “được” lớn nhất là chúng tôi đã thể hiện sự khác biệt và đạo đức trong kinh doanh của F88, đặc biệt cảnh báo người có ý định thế chấp tài sản ăn cắp vì biết chúng tôi sẽ báo công an”, Tuấn chia sẻ.

Dù nhiều người cho rằng F88 kinh doanh ở lĩnh vực nhiều rủi ro và khó thay đổi định kiến xã hội nhưng với Anh Tuấn, nghề nào cũng có rủi ro, rủi ro lớn thì cơ hội sẽ lớn. “Quan trọng là nhận biết rủi ro ở đâu để đưa ra giải pháp phòng bị, tạo được dịch vụ tốt nhất để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Còn muốn thay đổi định kiến xã hội thì trước hết phải xây dựng được văn hóa và con người. Doanh nghiệp có văn hóa tốt thì sẽ có dịch vụ tốt và giải được mọi bài toán khó”, Tuấn quả quyết.

Với định hướng kinh doanh rõ ràng, nhất là đội ngũ nhân viên được đào tạo bài bản, có hệ thống tổng đài tư vấn tài chính miễn phí, 100% tài sản được niêm phong bảo quản trong kho lưu giữ, cam kết bồi thường 100% giá trị hiện tại của tài sản nếu xảy ra hỏa hoạn, công khai lãi suất, hợp đồng cho vay với điều khoản rõ ràng, năm 2017, F88 đã được Mekong Capital đầu tư.

Ông Chris Freund – Tổng giám đốc Mekong Capital – cho biết rất nhiều quốc gia phát triển đã có doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này. “Khi đầu tư chúng tôi đưa ra tiêu chí chọn lọc rất kỹ, F88 có đội ngũ cởi mở, sẵn sàng học hỏi và áp dụng những gì tốt nhất cho công ty mình. F88 cũng là công ty tiên phong trong việc xây dựng mô hình kinh doanh chuyên nghiệp ở thị trường dịch vụ cầm đồ với rất nhiều tiềm năng phát triển và chúng tôi sẽ đưa vào doanh nghiệp phương thức quản trị tiến bộ”, ông Chris Freund nói.

Với nguồn vốn mới, F88 tiếp tục đầu tư vào nền tảng công nghệ để vận hành toàn bộ hệ thống, sau đó nhanh chóng mở rộng và chiếm lĩnh thị trường. “Tính đến nay F88 đã có 42 cửa hàng cầm đồ chuyên nghiệp tại 6 thành phố lớn ở phía Bắc với tổng giá trị giải ngân năm 2017 gần 600 tỷ đồng, dự kiến năm 2018 đạt 1.000 tỷ đồng.

Chúng tôi tính tháng 11/2018 sẽ tiến vào thị trường cầm đồ TP.HCM với tham vọng chiếm lĩnh thị trường này cả về số lượng lẫn chất lượng”, Tuấn cho biết. Kế hoạch đến năm 2020 của startup này là đạt 300 cửa hàng ở 63 tỉnh – thành và niêm yết trên thị trường chứng khoán.

“Vui nhất là thời gian qua, các cửa hàng cầm đồ truyền thống cũng đã tự nâng cấp từ cơ sở vật chất đến dịch vụ khách hàng, và có những cửa hàng mới mở cũng làm theo các quy trình dịch vụ của F88. Điều này đã giúp cả thị trường cầm đồ trở nên tốt và văn minh hơn cũng như phần nào thay đổi được định kiến xã hội”, Anh Tuấn không giấu được sự phấn khởi.

Lữ Ý Nhi – Doanh nhân Sài Gòn

Bài gốc