Bên cạnh những kinh nghiệm của những người đi trước, những “câu chuyện cổ tích” vẫn rất thịnh hành trong giới startup, dù cho chúng có phi thực tế đến đâu. Những ý niệm này có thể bóp méo suy nghĩ của một doanh nhân về doanh nghiệp của họ, thậm chí là cách họ cư xử và đưa ra quyết định.

Một trong những “chuyện cổ tích” được yêu thích nhất chính là thành công sau một đêm. Cũng dễ hiểu thôi, vì tất cả đều mong muốn công ty mình phát triển nhanh chóng, tạo ra lợi nhuận và có được một chỗ đứng vững chắc trên thị trường, thay vì phải suy nghĩ về những thử thách hoặc thất bại.

Nếu một công ty làm được, thì có lẽ những công ty khác cũng có thể thực hiện điều tương tự. Tuy nhiên, phũ phàng thay, những bằng chứng trong quá khứ không mấy sáng sủa với ước mơ này.

Chẳng hạn về ông lớn Amazon. Mặc dù vị thế hiện nay của Amazon khiến nhiều người nghĩ rằng công ty này được sinh ra để thành công, thế nhưng Amazon đã phải trải qua rất nhiều năm mới có được thành công ngày hôm nay.

Khi mới được thành lập năm 1994, Amazon chỉ là một cửa hàng sách trực tuyến. Công ty này mất 4 năm mới có thể mở rộng thị trường sang DVD và CD. Cứ cho là công ty này thành công bằng một cách nào đó, thế nhưng rõ ràng Amazon đã trải qua nhiều năm tháng hoạt động chăm chỉ, chưa kể đến thời gian nung nấu ý tưởng và hoạch định chiến lược, để đạt được vị thế như bây giờ.

Sự ra đời của Google cũng không phải là ví dụ về thành công sau một đêm. Xuất phát điểm ban đầu chỉ là một trình thu thập dữ liệu cơ bản (1996), rồi Larry Page và Sergey Brin đã từ từ biến ý tưởng này thành một đế chế khổng lồ, chạm đến mọi ngóc ngách của đời sống kỹ thuật số hiện nay.

Nhưng thành công này không hề đến một cách nhanh chóng. Thậm chí công ty này còn mất hơn một năm chỉ để đổi tên từ BackRub sang Google. Với vị trí và vai trò không thể thiếu trong cuộc sống hiện nay, Google và những người sáng lập ra nó sẽ phải tiếp tục làm việc chăm chỉ trong tương lai.

Tuy nhiên cũng không thể phủ nhận đường đi của những công ty này là một ngoại lệ, bởi thành công đã vượt khỏi tầm bình thường. Mặc dù Amazon, Google hay các công ty đình đám khác được công chúng xem như một thương hiệu toàn cầu, nhưng họ cũng phải bắt đầu chỉ với quy mô rất nhỏ. Vậy thì tại sao khi bàn tới câu chuyện thành công sau một đêm, những công ty này luôn được nêu làm ví dụ hàng đầu?

Thành công sau một đêm có thể là tham vọng, cũng có thể là lý do để các doanh nhân không ngừng chiến đấu. Với những người lạc quan, đó là tấm vé số, là công thức may mắn. Ngược lại, với những người xem thành công của Google hoặc Amazon là điều không thể tránh khỏi, thì họ sẽ luôn nghĩ thành công của doanh nghiệp là định mệnh, thay vì là kết quả của những quyết định.

Sự thật thì những công ty tốt nhất luôn cần nhiều thời gian để xây dựng, cùng một nền tảng vững chắc để phát triển. Những sự thành công lớn nhất đều trải qua rất nhiều năm gom góp, tuy nhiên không phải lúc nào công chúng cũng thấy được quá trình đó. Và thành công sau một đêm mà chúng ta thường thấy và ngộ nhận, chính là kết quả từ rất nhiều năm hoạt động và phát triển miệt mài.

Hải Vy (Theo Forbes)