Trong một lĩnh vực phức tạp và rủi ro như khởi nghiệp, doanh nghiệp luôn cần phải có kế hoạch hành động. Bạn không thể thành công nếu chỉ đơn giản làm những việc bất chợt nảy ra trong đầu. Lập kế hoạch giúp định hướng những hành động, giảm thiểu rất nhiều nguy cơ tiềm ẩn. Đồng thời, đây cũng là cách để giảm bớt những áp lực không đáng có trong một lĩnh vực vốn đã nhiều áp lực như khởi nghiệp.

Tuy nhiên, lập kế hoạch có thể trở thành con dao hai lưỡi. Nhìn chung, lĩnh vực khởi nghiệp đòi hỏi sự linh hoạt và khả năng tập trung vào những mục tiêu chính của doanh nghiệp. Trong khi đó, những kế hoạch thì luôn “bất động” trên các trang giấy và thường không thay đổi là mấy.

Điều này không đồng nghĩa với việc nếu bạn không thảo kế hoạch ra giấy, bạn sẽ an toàn tránh khỏi những rắc rối này. Ngược lại, bạn cần hiểu rằng các kế hoạch và mục tiêu của doanh nghiệp nên là kim chỉ nam linh hoạt, có thể thay đổi được; thay vì là một đường ray khiến bạn không thể thay đổi lộ trình bất kể hoàn cảnh.

Dĩ nhiên, việc lập kế hoạch phù hợp cần nhiều thời gian và công sức, thậm chí cả những lần thử nghiệm và sai sót. Nếu bạn đang ở trong giai đoạn này, có thể cân nhắc những lời khuyên dưới đây.

Tập trung vào kế hoạch dự phòng

Lập kế hoạch để mọi thứ theo đúng kế hoạch không hề khó. Trong niềm lạc quan ấy, con đường đi đến thành công trông có vẻ thật bằng phẳng và sáng sủa. Đồng thời, bạn cũng dễ dàng “bỏ quên” những dự trù về thất bại hoặc bước lùi. Và một khi thất bại thực sự xảy ra, người ta dễ bị hoảng loạn.

Vì vậy, bạn cần có những ý tưởng về việc tiếp cận vấn đề nếu như các trường hợp xấu xảy ra, hoặc các phương án khác không như mong muốn. Điều này giúp bạn tiếp tục bước về phía trước thay vì mắc kẹt trong sai lầm.

Định kỳ đánh giá lại

Kế hoạch được lập trong một khoảng thời gian, với những quan điểm và thông tin người ta có trong khoảng thời gian đó. Nếu chỉ tập trung vào bản kế hoạch ban đầu và duy nhất ấy, bạn rất dễ thất bại. Bởi vì nếu dấn thân vào thực hành, các trải nghiệm sẽ đem đến cho bạn nhiều bài học kinh doanh mới mẻ và bổ ích. Khi ấy, những bản kế hoạch ban đầu sẽ trông rất lạc hậu khi nhiều thứ đã thay đổi.

Vì vậy, bạn cần dành thời gian để xem xét và đánh giá lại những gì bạn muốn làm, hoặc cách thức bạn thực hiện. Điều ấy giúp bạn tạo được một bản kế hoạch phù hợp với cả mục tiêu doanh nghiệp lẫn những tình huống đời thường mà bạn đối mặt.

Đừng quá tập trung vào chi tiết

Chi tiết rất quan trọng, nó có thể quyết định thành công hoặc thất bại của doanh nghiệp. Tuy nhiên một kế hoạch kinh doanh quá chi tiết có thể đem lại những rắc rối nhất định.

Hãy tưởng tượng doanh nghiệp của bạn là một hành trình, và các mục tiêu nằm rải rác trên hành trình ấy. Bạn có thể thấy được hình dáng, đường nét, thậm chí là màu sắc. Thế nhưng những chi tiết nhỏ hơn thì đã vượt quá tầm nhìn của bạn.

Nói cách khác, nét riêng biệt trong xây dựng một dự án kinh doanh cần phù hợp với những gì bạn có thể nắm chắc trong tay. Tập trung quá nhiều vào chi tiết sẽ không giúp ích gì ngoài việc khiến bạn thất bại trong việc đáp ứng những chi tiết đó.

Tầm quan trọng của lập kế hoạch kinh doanh là không thể phủ nhận. Mỗi doanh doanh nếu muốn phát triển và thành công về lâu về dài cần có một kế hoạch vững chắc. Tuy nhiên cách sử dụng kế hoạch như thế nào, hoặc kế hoạch sẽ diễn ra như thế nào, đều là những mặt quan trọng không kém sự tồn tại của chính kế hoạch ấy.

Một kế hoạch nghèo nàn, dù cho có được thi hành tốt đến đâu, cũng không hữu dụng hơn việc không lập kế hoạch là bao. Tương tự, một kế hoạch cũng chỉ có thể hữu dụng trong một khoảng thời gian nhất định, và chẳng còn tác dụng nếu mọi thứ đã đi quá xa so với các giả định ban đầu. Vậy nên, kế hoạch được lập cần có sự khéo léo, linh hoạt, và phù hợp với những mục tiêu bạn mong muốn đạt được.

Hải Vy (Theo Forbes)