Cơ hội nào cho startup trong ngành vận tải ở Đông Nam Á
Vinnie Lauria, người sáng lập đầu tư mạo hiểm Golden Gate Ventures tại Singapore, đã theo dõi sự phát triển của thị trường công nghệ vận tải tại Đông Nam Á. Nhận định của ông là Đông Nam Á sẽ chứng kiến nhiều hướng phát triển mới của lĩnh vực công nghệ tương lai, bao gồm xu hướng nổi bật mà các công ty khởi nghiệp có thể nghiên cứu và đón đầu:
Vận chuyển hàng hóa
Phần lớn quốc gia ở Đông Nam Á có nhiều xe tải chở hàng độc lập với kích thước từ nhỏ đến trung bình. Mỗi xe thường phải đợi nhiều giờ mới có đơn hàng và thường không chở hàng chiều về. Trong khi đó, người dùng có nhu cầu cao với việc tìm các xe vận tải để chuyển đồ đến đúng địa điểm vào một thời gian cố định.
Hàng loạt nền tảng công nghệ vận tải chuyên biệt trong lĩnh vực chuyên chở hàng hóa ra đời đáp ứng nhu cầu đó ở Đông Nam Á. Logivan ở Việt Nam, một nền tảng giúp kết nối các công ty có nhu cầu vận chuyển hàng hóa với mạng lưới xe toàn quốc, là một ví dụ.
Sửa chữa ôtô
Khi các phương tiện giao thông tham gia mô hình kinh tế chia sẻ, nhu cầu duy trì và sửa chữa với thời gian nhanh và chi phí rẻ sẽ tăng. Các cơ sở dịch vụ cần một nền tảng công nghệ để giao thiết bị, vật tư một cách nhanh chóng.
Lĩnh vực sửa chữa mở ra cơ hội cho một loạt các công ty mới chiếm ưu thế trong thị trường ngách.
Siêu ứng dụng gọi xe
Thành công của các công ty gọi xe tại Đông Nam Á như Grab hay GoJek không giống với Uber. Vận chuyển hành khách là hoạt động chính, song cả hai startup định hướng trở thành siêu ứng dụng với nhiều dịch vụ xung quanh nền tảng gọi xe.
Grab đang là công ty khởi nghiệp đầu tiên tại châu Á được định giá hơn 10 tỷ USD.
Có mức định giá thấp hơn Grab, song Go-Jek có hệ sinh thái đa dạng hơn – như đặt vé xem phim; dịch vụ gọi nhân viên massage; gọi thợ làm tóc, phát triển các nội dung trực tuyến.
Dịch vụ dùng chung xe
Dịch vụ dùng chung xe tại Đông Nam Á vận hành giống mô hình Zipcar ở và một số quốc gia khác. Các ứng dụng chia sẻ xe cho phép người dùng mở khóa và thuê xe để sử dụng trong thời gian nhất định. Một công ty triển khai dịch vụ thành công ở Hàn Quốc và lên kế hoạch mở rộng thị trường sang Malaysia vào cuối năm 2020.
Hỗ trợ giao thông công cộng
Giao thông công cộng nghèo nàn là tình trạng của nhiều nước Đông Nam Á. Hệ thống tàu điện gần như không tồn tại. Đôi khi xe bus là phương tiện không chuyên dụng.
Nền tảng gọi xe bus công nghệ có thể là giải pháp để giải quyết thực trạng ấy. Người có nhu cầu đi xe sẽ báo điểm đón qua điện thoại. Lái xe xác định các điểm đón qua thiết bị di động.
Công nghệ phát triển cũng sẽ cho phép ngành vận tải tạo dựng một hệ thống phối hợp, liên kết giữa tuyến xe bus với nhau. Hiện tại, hai công ty tham gia thị trường ở Đông Nam Á là Tron and Bussr (Indonesia) và RushOwl (Singapore).
Dịch vụ định vị và đỗ xe
Với nhiều tài xế ở Mỹ, định vị và đỗ xe đồng nghĩa với việc họ sẽ sử dụng Google Maps để tìm đường và dùng ứng dụng SpotHereo để tìm khu vực giảm giá trong các bãi đỗ xe.
Thị trường Đông Nam Á không giống như vậy. Các nền tảng điều hướng thường sẽ cung cấp cảnh báo về tình trạng giao thông cũng như chỉ đường theo thời gian thực. Sự khác biệt bắt nguồn từ tình trạng giao thông tắc nghẽn, hoặc cơ sở hạ tầng đường xá chưa hoàn thiện, nhiều địa chỉ chưa xuất hiện trên bản đồ.
Đối với hoạt động đỗ xe, vấn đề chính là bãi đỗ xe nằm ngay trên đường. Nhân viên dùng phương pháp thủ công để ghi vé, thu phí, sắp xếp chỗ đỗ. Vì vậy, các ứng dụng tìm điểm đỗ xe rẻ chưa có thời cơ phát triển.
Xe tự hành
Singapore là quốc gia tiên phong trong công nghệ xe tự hành, song để hoàn thiện và áp dụng rộng rãi xe tự hành, họ vẫn cần một quá trình dài nghiên cứu và phát triển.
Một số cuộc thử nghiệm với lĩnh vực xe bus tự hành diễn ra với người lái ngồi sau vô lăng. Nhìn chung đây là lĩnh vực tiềm năng nhưng chưa thực sự lý tưởng để đi sâu vào quá trình triển khai.
Vinnie Lauria