Trong hai năm qua, có nhiều ồn ào về tình trạng bất bình đẳng giới trong hệ sinh thái khởi nghiệp, đặc biệt là khi kêu gọi vốn. Và nó dường như đang tạo ra một sự khác biệt rất lớn. Theo một báo cáo mới từ công ty nghiên cứu PitchBook và All Raise, một tổ chức phi lợi nhuận ủng hộ các nhà sáng lập và nhà đầu tư là phụ nữ thì, trong năm 2018, lượng vốn dành cho các startup có founder là nữ đã tăng gấp đôi so với năm 2017; từ 21,9 tỷ đô la lên 46 tỷ đô la trên toàn cầu.

Emily Weiss, nữ founder của Glossier

Khoản tài trợ tăng đột biến vào năm 2018 có nghĩa là số tiền đầu tư vào các công ty khởi nghiệp do nữ thành lập chiếm 18% tổng vốn đầu tư mạo hiểm vào năm ngoái, tăng từ mức 12% (cao nhất năm 2013) lên đến 14%.Và trong các lĩnh vực như giáo dục và bán lẻ, có tới 30% tổng số vốn đầu tư mạo hiểm sẽ dành cho các công ty do phụ nữ thành lập, theo báo cáo của PitchBook và All Raise.

Số vốn đầu tư vào các startup có ít nhất một founder là nữ (nguồn: theatlas.com)

Mặc dù chậm, nhưng thập kỷ qua đã chứng kiến sự tiến bộ không thể phủ nhận cho phụ nữ trong bối cảnh khởi nghiệp. Tổng số công ty khởi nghiệp công nghệ được các quỹ đầu tư mạo hiểm hậu thuẫn với một nữ sáng lập đã tăng từ 410 công ty trong năm 2009 lên hơn 2.700 vào năm ngoái. Và năm 2018, 46 tỷ đô la đầu tư vào các công ty do phụ nữ lãnh đạo. So sánh với con số 3 tỷ đô la vào năm 2010 thì đây là mức tăng hơn 15 lần trong thập kỷ qua.

Số thương vụ đầu tư vào các startup có ít nhất 1 founder là nữ (nguồn: theatlas.com)

Theo báo cáo của PitchBook, trong khi số lượng giao dịch liên quan đến các công ty khởi nghiệp với ít nhất một nhà sáng lập nữ đã khá ổn định trong những năm gần đây thì quy mô và định giá thỏa thuận lại càng ngày càng lớn hơn. Thật vậy, các công ty khởi nghiệp do nữ điều hành bao gồm Away, Glossier và Rent the Runway mỗi công ty đạt mức định giá 1 tỷ đô la vào năm 2019.

Các nghiên cứu cho thấy các công ty có thành phần sáng lập đa dạng sẽ giúp cho kết quả tài chính tốt hơn và các nhà đầu tư nữ có nhiều khả năng đầu tư vào các công ty có người sáng lập nữ. Một số ít các công ty đầu tư mạo hiểm do phụ nữ điều hành, chẳng hạn như Quỹ Nữ sáng lập viên, đang đầu tư độc quyền vào các công ty khởi nghiệp do nữ sáng lập và giúp họ vượt mặt câu lạc bộ các chàng trai công nghệ. Các công ty đầu tư mạo hiểm lớn khác gần đây đã thuê các nữ điều hành đầu tiên, bao gồm Union Square Ventures, đã thuê Rebecca Kaden từ công ty đầu tư mạo hiểm giai đoạn đầu Maveron vào năm 2017, và First Round Capital, người đã thuê Hayley Barna, người đồng sáng lập Birchbox cùng năm.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư mạo hiểm cũng cho rằng con số này chưa đáng kể so với thực tế. Chẳng hạn, khi thị trường đầu tư mạo hiểm đã mở rộng trên toàn cầu và số lượng tổng số các công ty khởi nghiệp được tài trợ bởi các công ty đầu tư mạo hiểm đã tăng lên, các công ty khởi nghiệp có ít nhất một nhà sáng lập nữ chỉ chiếm 20% trong số tất cả các công ty được hỗ trợ bởi VC trong nhiều năm qua, theo PitchBook và All Raise. Và trong các lĩnh vực như fintech, VC đầu tư vào các công ty khởi nghiệp với ít nhất một nữ sáng lập chỉ chiếm 15% tổng số vốn đầu tư vào năm 2018.

Đáng chú ý, các doanh nhân nữ đang tìm cách gây quỹ và kinh doanh bên ngoài Thung lũng Silicon và họ thường làm tốt hơn ở những thị trường này. Theo Pitchbook và All Raise, vào cuối năm 2018, các công ty khởi nghiệp với ít nhất một nữ sáng lập đã gây quỹ được số vốn tương đương 19% tổng vốn đầu tư vào Khu vực Vịnh San Francisco, so với 28% ở Los Angeles và 27% ở New York.

Tú Oanh